გუნარ მ. ეკელოვ-სლაიდალი: ICC-თვის ერთ-ერთი გამოწვევა საქართველოს მხარესთან სრული თანამშრომლობის მიღწევა იქნება

სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლო პირველად გასცდა აფრიკის კონტინენტის საზღვრებს და ევროპაში (კერძოდ, საქართველოს ტერიტორიაზე) ჩადენილ ომის სავარაუდო დანაშაულებებს იძიებს. უკვე ერთ წელზე მეტია გასული, რაც ICC-ის წინასასამართლო პალატამ გამოძიების დაწყების უფლებამოსილებით აღჭურვა პროკურორი. თქვენი შეფასებით, რა გამოწვევების წინაშე დგას გამოძიება?

 

როგორც თქვენ აღნიშნეთ, ერთ-ერთი დაბრკოლება გამოძიებისათვის შესაძლოა, იყოს სრული თანამშრომლობის მიღწევა საქართველოს მთავრობასთან. საქართველოს მთავრობა აკეთებს საჯარო განცხადებებს იმის შესახებ, რომ ის ითანამშრომლებს გამოძიებასთან. თუმცა, ჩვენ არ ვიცით დეტალები, თუ როგორ იმუშავებს თანამშრომლობა და კომპლემენტარულობის პრინციპი პრაქტიკაში. ამიტომ, თუ შეგიძლიათ, განავრცოთ თქვენი აზრი ამასთან დაკავშირებით? როგორ გესახებათ ეს თანამშრომლობა და რა გამოწვევებს ხედავთ ამ თანამშრომლობაში?

 

კონფლიქტში მონაწილე ერთ-ერთი მხარე, რუსეთის ფედერაცია, ფაქტობრივად, უარს ამბობს ICC-ის გამოძიებასთან თანამშრომლობაზე. ამას ისიც მოწმობს, რომ რამდენიმე თვის წინ რუსეთმა ოფიციალურად გამოითხოვა თავისი ხელმოწერა რომის სტატუტიდან. ის ფაქტი, რომ ICC-ის არ ექნება ოკუპირებულ ტერიტორიებზე წვდომის შესაძლებლობა, აჩენს იმის აუცილებლობას, რომ პროკურორის ოფისმა დაიწყოს ალტერნატიული გზების ძიება მტკიცებულებების მოსაპოვებლად. თქვენი შეფასებით, რა რისკებს წარმოშობს ეს ფაქტორი და რამდენად გახდება შესაძლებელი უტყუარი მტკიცებულებების მოპოვება?

 

საქართველოს მთავრობა საკმაოდ კარჩაკეტილია, როცა საქმე ეხება ინფორმაციის გაცემას გამოძიებასთან დაკავშირებით. მათი მხრიდან ინფორმაციის ნაკლებობა ეხება როგორც გამოძიებას ეროვნულ დონეზე, ასევე სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს დონეზე. რა რეკომენდაციებს მისცემდით საქართველოს მთავრობას თანამშრომლობისა და ღიაობის შესახებ?

რაც შეეხება საზოგადოებისა და მსხვერპლების ინფორმირებას, ამ კუთხით თუ გაქვთ რეკომენდაციები?

 

საგამოძიებო ეტაპზე როგორ ხედავთ ადგილობრივი და საერთაშორისო არასამთავრობო ორგანიზაციების ჩართულობას, რა როლი ეკისრებათ მათ ამ პროცესში?